SEPTEMBER: HERFST DUWDE NAZOMER WEG

September was veel te zonnig, de temperatuur was normaal, maar daarentegen was het wel veel te nat. Het aantal uren zonneschijn was in januari en juli vrij normaal. Voor het overige was het dit jaar aan de (veel te) zonnige kant en de herfstmaand ging gewoon op dezelfde voet voort. Normaal is 154 uren, maar nu kwam het aantal uit op 196. Vorig jaar scheen ze 150 uren en in 2020 was dat 192 uren. Vorig jaar zat de herfstmaand (gemiddeld 16,1 graad) in een nazomers jasje. Nazomer was het nu alleen in de eerste helft van de maand. In de eerste decade lag de gemiddelde etmaaltemperatuur op 18 tot 19 graden. Een overschot van maar liefst 3 graden, echter daarna ging het snel bergafwaarts oftewel een vrije val van warm naar kil. Het werd veel te koud voor de tijd van het jaar en daardoor kelderde de etmaaltemperatuur in rap tempo naar 14,7 graad hetgeen overeenkomt met normaal. Na een zeer droge zomer ging het roer in deze maand volledig om en sinds februari dit jaar werd weer eens de honderdmillimetergrens gepasseerd. In totaal viel er 123,2 mm tegen vorig jaar slechts 32,3 mm. Gewoonlijk 86,3 mm.

NAZOMER

Een hogedrukgebied ten noorden van onze omgeving deed het begin september volledig nazomeren. Een oostelijke stroming voerde droge en geleidelijk zeer warme lucht aan. Het resultaat was een oplopende temperatuur en Drachten-W tekende zelfs de derde hittegolf op. De topper werd vastgelegd op maandag 5 september. Drachten-W registreerde 32,5 graad, Boornbergum 31,5 graad, Opeinde 30,8 graad, Haulerwijk 30,7 graad, Siegerswoude 29,9 graad en Sumar 29,7 graad.

GEWENSTE REGEN

Vanaf dinsdag 6 september ging een depressie bij Ierland er zich mee bemoeien. Op dinsdag had dit nog geen invloed op de temperatuur, want Drachten-W noteerde nog een zeer warme 30,2 graad tegen Sumar 27,8 graad. De dagen daarna werd het snel minder warm en op donderdag 8 en vrijdag 9 september moesten we genoegen nemen met 18 tot 21 graden. Tevens veroorzaakte het lagedrukgebied onstabiliteit en de o zo gewenste regen kwam er. De hoeveelheid van maandag- en dinsdagochtend stelde weinig voor, maar op donderdag gingen de hemelsluizen werkelijk wagenwijd open. In de vroege ochtend passeerde een gebiedje met wat onweer direct gevolgd door een groot en actief regengebied. In de loop van de middag werd het even droog, maar in de avond viel er plaatselijk een (onweers)bui. In totaal ving Opeinde 35,2 mm op, Siegerswoude 33,5 mm, Haulerwijk 32 mm, Sumar 30,7 mm, Ureterp 30 mm, Drachten-KNMI 27,7 mm, Boornbergum 24 mm en Drachten-W 20,1 mm.

PROFITEREN

Met een lokale bui zegevierde op vrijdag 9 september nog even de onstandvastigheid, echter een hogedrukgebied boven het midden van Europa deed de buiigheid in het weekeinde snel onderdrukken. Op maandag 12 september koos het hoog eieren voor zijn geld en arriveerde reeds boven het oosten van Europa. Van die gunstige positie konden we maximaal profiteren. Het werd dan ook een prachtige dag met redelijk veel zon en … warmte. De temperatuur bereikte in Boornbergum een waarde van 25 graden, Drachten-W 24,8 graad, Haulerwijk 24,4 graad, Opeinde 24,2 graad, Siegerswoude en Sumar 23,2 graad.

MINI/MAXI

Een minidepressie boven Scandinavië maakte met een kleine hoeveelheid aan regen een eind aan de warmte. De mini voelde zich wel thuis in het Hoge Noorden en groeide vervolgens uit tot een maxi. Voor onze regio had dat een ongunstige uitwerking. Dinsdag 13 en woensdag 14 september bleef het droog, maar een straffe noordwestelijke stroming kreeg er steeds meer zin in. Daardoor dreven van donderdag 15 tot en met maandag 20 september talrijke buien, lokaal met hagel, landinwaarts. Tussen de buien door liet de zon zich wel zien, maar warmer dan 13 tot 17 graden werd het niet. In een tijdsbestek van vijf dagen tapte Siegerswoude 56 mm af, Haulerwijk 53,7 mm, Opeinde 40,7 mm, Boornbergum 39 mm, Sumar 35,1 mm, Drachten-W 34,1 mm en Ureterp 30 mm.

NAJAARSDAGEN

De depressie met z’n herfstige trekken trok dinsdag 20 september naar Siberië weg en maakte de weg vrij voor een hogedrukgebied. Dit systeem was helaas beslist geen blijvertje, maar zorgde wel voor een droge en zeer zonnige woensdag 21 en donderdag 22 september. De prachtige najaarsdagen lieten in Drachten-W en Haulerwijk een temperatuur toe van 20,8 en 20,1 graad. Echter, de nachten waren vrij koud. In de nacht naar woensdag en in de nacht naar donderdag koelde het in Boornbergum en Siegerswoude af naar respectievelijk 3,0 en 3,3 graad.

NAT EN KIL

Kleine depressies voor de westkust van Nederland veroorzaakten vrijdag 23 september een toename van de bewolking en in de middag volgde wat regen. Het was een zeer plaatselijk gebeuren, maar veel meer regen viel er in de nacht naar zaterdag 24 september. Oudega rapporteerde 22,8 mm en Opeinde 20,4 mm. Haulerwijk pieste buiten de boot en kwam op de proppen met slechts 3 mm. Zaterdag 24 en zondag 25 september kenden een weersverbetering, maar na het weekeinde was het weer herfst pur sang. Het was al nat, kil (13 tot 17 graden tegen normaal 18 graden en Siegerswoude op donderdagochtend 29 en vrijdagochtend 30 september 2,9 en 2,8 graad) en de grond raakte steeds meer verzadigd. Wat wil je ook. Sumar registreerde van zondag 25 tot en met vrijdag 30 september 31,3 mm tegenover Ureterp 16 mm.

DATA WeatherLink DRACHTEN-W

Tekst: Jelle Booi