JULI 2019: AARZELEND BEGIN, SUPERHEET VERVOLG
IN VOGELVLUCHT
Juli was te warm, veel te droog en iets te zonnig. De hooimaand werd een gek exemplaar. Na de zeer warme junimaand volgde een koele eerste julihelft en het thermisch tekort liep zelfs op tot 1,5 graad. Het werd de koelste periode in 15 jaar. Het echte zomerweer wist ons dus niet te vinden, maar daar kwam in de tweede helft van de maand danig verandering in. De zon werd het stralende middelpunt en de koperen ploert deed de temperatuur zinderen naar ongekende hoogte. Met etmaalgemiddelden van 27 tot 29 graden werd de min omgebogen in een duidelijke plus. Het etmaalgemiddelde over de gehele maand bedroeg derhalve 18,7 graad tegen 17,5 graad normaal. Vorig jaar zorgde de maand voor zeldzame droogte en ook nu was het veel te droog. Het regiototaal bedroeg 36,1 mm. Gebruikelijk is 88 mm. De zon scheen 217 uren. Gewoonlijk is 209 uren. Vorig jaar liet de koperen ploert zich recordveel (324 uren) zien.
GOEDE START
De start van juli zag er goed uit. Een uitloper van hogedruk zorgde van maandag 1 tot en met vrijdag 5 juli voor bewolking, maar geregeld scheen ook de zon. De natuur was wel weer aan een wasbeurt toe, maar op bovengenoemde dagen bleef het droog. Na de zeer warme junimaand was het nu juist aan de te koele kant. Is met tuineffect gebruikelijk 23 graden, nu bleef het kwik steken op 18 tot 22 graden. Oorzaak van het te frisse weer was de matige westen- tot noordwestenwind. Uit de wind was het overigens best uit te houden, maar op de wind was het toch nog wel een tikkeltje fris. En fris waren tevens de nachten. In de nacht naar donderdag 4 juli zakte het kwik in Siegerswoude weg naar 5,4 graad.
NOORDZEE
Beter iets dan niets is een bekend gezegde. Op zaterdag 6 juli passeerde een frontale storing, behorende bij een depressie op de Noordzee, met 2 tot 3 mm regen. Een druppel op een gloeiende plaat. Op maandag 8 juli viel er wederom een enkel onbeduidend buitje en op dinsdag 9 juli bleef het droog. Overigens grossierde de Noordzee op beide dagen in wolkenvelden waarbij het op maandag niet warmer werd dan 16 tot 18 graden.
STORTBUI
Vanaf woensdag 10 juli stond er wat meer neerslag op het programma. Depressies in de buurt van Ierland deden de stroming zuidwest worden, waardoor enkele neerslaggebieden onze omgeving konden bereiken. Op woensdag 10 en donderdag 11 juli had de bewolking opnieuw de overhand en later op woensdag en donderdag regende het soms wat (6 tot 13 mm). Op vrijdag 12 juli lagen de zaken er anders voor. Af en toe brak de zon door en de temperatuur liep op naar een broeierige 23 tot 24 graden. In de onstabiele luchtsoort kwam in de loop van de middag echter een onweersbui tot ontwikkeling. Die leverde over het algemeen 3 tot 11 mm regen af, maar anders was dat in de omgeving van Siegerswoude en Bakkeveen. Daar was sprake van een gigantische stortbui (alles blank) en het spektakel bracht in een tijdsbestek van 40 minuten in Siegerswoude en Bakkeveen respectievelijk 32,8 en 30 mm.
WOLKENVELDEN
Tijdens het weekeinde (13 en 14 juli), maandag 15 en dinsdag 16 juli kregen we het inmiddels bekende Noordzeeweer voorgeschoteld. Een hogedrukgebied boven Engeland zorgde voor een matige wind uit een westelijke tot noordwestelijke richting. Verder dreven veelvuldig wolkenvelden landinwaarts en was er dus weinig ruimte voor de zon. Het wolkendek was soms zo dik dat het enkele lichte buitjes losliet. De middagtemperatuur hield met 16 tot 19 graden niet over.
HET BEGIN
Woensdag 17 juli en de dagen daarna werd het beduidend warmer en werd de twintig-graden-grens met gemak overschreden. Op donderdag 18 juli konden enkele plaatsen (Haulerwijk 26 graden) de eerste zomerse dag van deze maand inboeken. Daarbij was er een mix van wolken en zon en in de avond vielen er enkele buien (Opeinde 8,4 mm tegen Ureterp 1 mm). Ook op zaterdag 20 juli kregen we te maken met buien, maar die buien luidden wel een overgang in naar droog en zinderend heet weer.
HOOGTEPUNT
En heet werd het. Extreem heet. Tussen een hogedrukgebied oostelijk van ons en depressies in de buurt van Ierland voerde een zuidelijke tot zuidoostelijke stroming zeer hete lucht aan. Op maandag 22 juli verbleef het kwik nog onder 30 graden (plaatselijk net boven 25 graden), maar daarna werden de dertigers en dus een hittegolf een feit. Gurbe Douwstra zong ooit: “35+, oh wat een lol”. Nou, er was weinig lol aan te beleven. Het werd werkelijk krankzinnig heet en op donderdag 25 juli mat Haulerwijk 40,2 graad, Drachten-W 40,1 graad, Boornbergum 38 graden, Opeinde 37,6 graad, Siegerswoude 37,3 graad, Rottevalle 37 graden en Sumar 36,4 graad. Na donderdag gingen de scherpe kantjes er wat van af en hoewel er op zondagmiddag/avond 28 juli een bui ontstond, bleef het tot en met dinsdag 29 juli volop zomer.
RECORDS
Overigens werden er records gebroken bij de vleet. Het vorig jaar gevestigde record ‘op de romte’ van Siegerswoude (36,5 graad) kwam nu in handen van Lippenhuizen met op donderdag 25 juli 38,4 graad. De tropennacht van donderdag op vrijdag gaf in Drachten-W geen lagere temperatuur dan 25,1 graad. En eindelijk sneuvelde ook eens het stokoude, dubieuze en tevens heilige hitterecord van 23 augustus 1944 (38,6 graad te Warnsveld). Op woensdag 24 juli mat Eindhoven 39,3 graad. Echter, de dag daarna werd dit reeds weer uit de boeken gereten. Voor het eerst in de geschiedenis werd de veertig-graden-grens geslecht en werd Gilze-Rijen spekkoper met 40,7 graad. Een etmaal later was het opnieuw raak met in Volkel 40,1 graad. Verder was er zelfs op de Waddeneilanden sprake van een hittegolf. Ongekend.
EINDE
Een depressie van 1007 hPa, op weg naar de Noordzee, maakte met een plaatselijk regenbuitje op dinsdagavond 30 juli een einde aan het zomergeweld. Op de laatste dag van de maand (woensdag 31 juli) werd het onbestendiger en volgden in de middag meer buien. Het begin van een groeizame augustusmaand? De temperatuur lag op een niveau van 23 graden. Kortom: heel gewoontjes
CIJFERS JULI
DATA WeatherLink DRACHTEN-W
Tekst: Jelle Booi